Endometrioza a ryzyko zachorowania na raka

Choć endometrioza nie jest nowotworem złośliwym, to w grupie kobiet cierpiących na tę chorobę nieco częściej obserwuje się występowanie kilku nowotworów.

Należy jednak wyraźnie zaznaczyć, że całkowite ryzyko rozwoju nowotworu (biorąc pod uwagę wszystkie rodzaje nowotworów) w grupie kobiet z endometriozą jest niskie i nieistotne statystycznie.

Jakie nowotwory obserwuje się więc nieco częściej u kobiet z endometriozą?

Rak jajnika
Ryzyko raka jajnika wśród kobiet z endometriozą jest nieznacznie zwiększone. Ryzyko życiowe wystąpienia raka jajnika w ogólnej populacji kobiet wynosi około 1,3%, podczas gdy u kobiet z endometriozą wynosi ono 1,8% – 2,5% w zależności od badań. Najsilniejszy związek istnieje między endometriozą a rakiem jasnokomórkowym i endometrioidalnym jajnika.

Rak piersi
U kobiet z endometriozą nieco częściej obserwuje się również raka piersi (+0,5% ) oraz raka tarczycy (+0,5%). Dane na temat innych nowotworów, w tym czerniaka czy raka trzonu macicy, są niejednoznaczne.

Mimo, że endometrioza jest związana z ryzykiem wystąpienia niektórych nowotworów, to biorąc pod uwagę niskie bezwzględne ryzyko raka jajnika, piersi i tarczycy w porównaniu z kobietami bez endometriozy oraz brak jednoznacznego związku z ryzykiem innych nowotworów, pacjentki powinny wiedzieć, że ich ryzyko zachorowania na raka jest niskie i zbliżone do ryzyka u osób bez tej choroby.

Warto również wspomnieć, że stosowanie doustnej antykoncepcji ma protekcyjne działanie przeciwko nowotworom jajnika i trzonu macicy. Działanie to jest tym silniejsze, im dłuższy jest okres stosowania tego typu leczenia i może sięgać nawet 40% spadku ryzyka wystąpienia raka jajnika podczas stosowania leków powyżej 10 lat. Natomiast ryzyko raka piersi może być nieznacznie wyższe w tej grupie kobiet. Zgodnie z duńskimi badaniami obejmującymi grupę 1,8 mln kobiet obserwowano dodatkowe jedno zachorowanie na raka piersi na każde 7690 kobiet stosujących doustną antykoncepcję.

Występowanie endometriozy nie zmienia zalecanych interwałów między badaniami kontrolnymi. Kobiety z tej grupy nie muszą wykonywać częściej badań kontrolnych niż te, które są zalecane dla populacji ogólnej.